DOKTORA YETERLİK SINAVI

Uygulama Esasları

1. Giriş

Bu doküman, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı (A.B.D.) Doktora Yeterlik Sınavlarının politikasını, içeriğini ve uygulama esaslarını belirlemek üzere Ana Bilim Dalı Akademik Kurulu kararı ile oluşturulmuştur. Belge, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Lisans Üstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği’ni temel alarak hazırlanmış olup, yönetmelikte yer almayan hususları düzenlemektedir.

2. Tanım

Doktora yeterlik sınavı (DYS), öğrencinin Malzeme Bilimi ve Mühendisliği alanındaki yeteneğini ve araştırmaya olan eğilimini belirleyecek yazılı ve sözlü sınavlardan oluşur.

Yeterlik sınavları, sürekli görev yapan, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği ABD kurulunca oluşturulan 3 kişilik Doktora Yeterlik Komitesi (DYK) tarafından düzenlenir ve yürütülür. DYK, farklı alanlardaki sınavları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek amacıyla biri öğrencinin tez danışmanı olmak üzere beş kişiden oluşan sınav jürileri (SJ) kurar. Jüri Üyelerinin doktora derecesine sahip olması gerekir.

DYS’nin tümü İngilizce olarak yapılır.

Her doktora öğrencisi bu sınavı başarmak zorundadır. Öğrenci bu sınava en çok iki defa girebilir. İkinci hakkında başarılı olamayan öğrencilerin doktora programıyla ilişikleri kesilir. DYS’nin öğrencinin ilgili bilim alanındaki yeteneğini ve araştırmaya olan eğilimini belirlemek üzere dört temel amacı vardır:

1. Öğrencinin doktora düzeyinde bağımsız araştırma yapabilme yeteneğini belirlemek,

2. Öğrencinin Malzeme Bilimi ve Mühendisliğinin farklı disiplinlerindeki temel kavramları anlama düzeyini belirlemek,

3. Öğrencinin ileri bir spesifik konu alanında derinliğine gidebilme yetkinliğini belirlemek,

4. Öğrencinin başarılı bir doktora öğrencisi ve bilim insanı olabilmek için güçlendirmesi gereken konuları tespit etmek.

3. Zamanlama

Yüksek lisans derecesiyle doktora eğitimlerine başlayan öğrenciler en geç 5. yarıyılın sonuna kadar DYS’ye alınır. Lisans derecesiyle doktora eğitimlerine başlayan öğrenciler en geç 7. yarıyılın sonuna kadar DYS’ye alınır. DYS, yılda iki kez, bahar ve güz yarıyıllarında akademik takvime göre yapılır.

4. İçerik ve işleyiş

Müracaat:

Doktora yeterlik sınavına girebilmek için adayların YÖK tarafından ilan edilmiş dil yeterliliğini sağlamış olmaları gerekmektedir.

Adaylar Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Sekreterliği’nden (MBMS) temin ettikleri DYS-1 formunu doldurup, tez danışmanlarına imzalatıp, en geç sınava girecekleri yarıyılın ilk haftasında, MBMS’ye teslim ederler. Doktora yeterlik sınavına girmek için başvuran öğrencilerin adları Malzeme Bilimi ve Mühendisliği anabilim dalı başkanlığınca Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’ne (LEE) bildirilir.

Sınav Formatı:

DYS sınavı iki ana kısımdan oluşur:

1. Alan Yazılı Sınavları :

2. Sözlü Sınav :

–Yazılı sınavlar (Tablo 1) DYK tarafından görevlendirilen iki DYK üyesi tarafından yapılır. Sınav soruları DYK tarafından oluşturulan ve en az biri öğrencinin tez danışmanı, ikisi de kurum dışından 5 kişilik bir sınav jürisi (SJ) tarafından hazırlanır. Yazılı sınavlar ikişer gün arayla yapılır. Son yazılı sınavın ardından tüm SJ üyelerinin katılımıyla tek oturumluk bir sözlü sınav yapılır. Sözlü sınav DYK’nin belirleyeceği Malzeme Bilimi ve Mühendisliği alanından seçilmiş bir araştırma makalesinin kritik edilmesini ve yazılı sınav konularını kapsar. Adaya makale yazılı sınavlar öncesinde verilir. Aday yazılı sınav sonrasında sözlü sınava alınarak, makaleyi SJ üyelerinin önünde değerlendirir. Sözlü sınav yine aynı SJ tarafından yapılır ve sonuçları bir tutanakla (DY formu) DYK’ye bildirilir. Yazılı sınavda öğrenciye soruları cevaplaması için her bir temel alan için 120 dakika süre tanınır, sınavın kapalı veya açık kitap olması o sınav sorusunu hazırlayan öğretim üyesine bağlıdır.

Tablo 1. MBM DYS ders listesi

	Alan adı	DYS’de Alan Referans Dersleri
1	Malzeme Bilimi Mühendisliği Temelleri	MSE 501
2	Malzemelerin Özellikleri	MSE 502
3	Termodinamik	MSE 503

5. Değerlendirme

Yazılı sınavların her birinden en az 50/100 olmak üzere tüm yazılı sınavların not ortalaması en az 70/100 olan öğrenciler yazılı sınavdan başarılı kabul edilir. Yazılı sınavlardan başarısız olan öğrenciler DYS’den başarısız kabul edilir ve sözlü sınava alınmaz.

DYS’de ilk hakkını kullanan ve başarısız olan öğrenciler, takip eden yarı yıl içinde yapılacak olan ikinci yeterlik sınavı haklarını kullanırlar. Bu öğrenciler ilk haklarında tüm yazılı sınavlardan başarılı olmuşlarsa ikinci haklarında yazılı sınava tekrar alınmazlar.